Sırt ağrısı nedir?
Sırt ağrısı, yaralanma, aktivite ve bazı tıbbi durumlara bağlı olabilir. Her yaştan kişiyi etkileyebilir. Yaş ilerlemesi ile dejeneratif değişiklikler artar ve sırt ağrıları daha sık görülür. Sırt bölgesi, sırt omurları, onları birbirine bağlayan kas, ligament, tendon ve disklerden oluşur. Ayrıca kaburga kemikleri ile göğüs kafesi oluşturulur ve göğüs kafesi içinde iç organlar; kalp, akciğer ve büyük damarlar bulunur. Ve sırt bölgesinde oluşan ağrının kaynağı bunlardan herhangi birisi olabilir.
Sırt ağrıları, boyun ve bel ağrısına göre daha seyrek görülür.
Çoğu zaman sırt ağrısına boyun ağrısı da eşlik eder. Çoğunlukla kas kaynaklı problemler nedeniyle oluşan sırt ağrısı daha ciddi hastalıkların da habercisi olabilir. Ayrıntılı hikâye ve fonksiyonel muayene ile sırt ağrısının nedenini çoğu zaman tespit edebiliriz. Ama bazı durumlarda, bizim kırmızı bayrak olarak nitelendirdiğimiz bulgular olduğunda ayrıntılı tetkik istenmesi gerekir. Özellikle gece uykudan uyandıran ağrı varsa, kilo kaybı, ateş, cilt lezyonları gibi bulgular eşlik ediyorsa, hareketle azalan istirahatle artan sırt ağrısı varsa, özellikle sabah tutukluğu eşlik ediyorsa, sırt ağrısı öncesi hastanın zorlanma hikayesi varsa, geçirilmiş bakteriyel hastalık hikayesi varsa, sırt ağrısına bacaklarda güç kaybı ve uyuşma eşlik ediyorsa uzman bir hekim tarafından ayrıntılı değerlendirme yapılmalıdır.
Sırt ağrılarının büyük çoğunluğu fiziksel aktivitenin yani düzenli sporun hayatımızın bir parçası olmamasına bağlıdır. Sürekli masa başında oturmak, bilgisayar ekranı karşısında çalışmak ek olarak sedanter yaşam tarzı sırt kaslarının zayıflaması neden olur. Kalp zayıflığına bağlı oluşan sırt ağrılarında hastanın evde yapacağı postür düzenleme egzersizleri ve dışarıda yapacağı düzenli fiziksel aktivite artı ergonomi kurallarına uyarak kolayca tedavi edilir.
Sırt ağrısının sebepleri nelerdir?
Kas zorlanmaları; tekrarlayan ağır kaldırma veya ani bir şekilde ters bir hareket yapma kas ve bağlarımız da zorlanmaya neden olabilir. Eğer kişinin fiziksel kondisyonu zayıfsa bu zorlanmalar ağrılı kas spazmlarına neden olur. Spor yaralanmaları da kaslarda ezilme ve gerilme yaratarak ağrılar oluşturabilir. Fibromiyalji, sırt fıtığı, iltihaplı romatizmal hastalıklar, kemik erimesi, boyun omurgasının düzleşmesi, kronik stres, duruş bozuklukları, skolyoz ve kifoz gibi omurga eğrilikleri, kanal darlıkları sırt ağrısına neden olabilir. Göğüs kafesi içinde bulunan akciğer, kalp, büyük damar sorunlarında da sırt ağrısı ile karşılaşmanız mümkündür ayrıca safra kesesi problemlerinde de sırt ağrısı olabilir. Sırt ağrısının diğer nedeni boyun fıtığı ve boyun kireçlenmesidir. Sinir uçlarının iltihaplanması anlamına gelen zona da sırt ağrısı olur. Mide hastalıkları, ağır sırt çantası taşımak, uygunsuz yatakta yatmak, klimaya maruz kalmak, gün içerisinde çok fazla ayakta kalmak veya çok fazla oturmak sırt ağrısına neden olabilir.
Yaşla birlikte omurlar arasındaki eklemlerde ve disklerde bozukluklar ve kireçlenmeler meydana gelir, diskler sıvı içeriklerini kaybederek fıtıklaşma oluşturabilir.
Eklem, kemik ve disklerdeki bu değişiklikler omurilik içinde olan kanalı daraltarak dar kanala neden olarak sırt ağrısına sebep olabilir.
Omurgaya ait kemik veya yumuşak dokulardan kaynaklı iyi ve kötü huylu tümörler sırt ağrısı yapabileceği gibi meme, akciğer, prostat tümörleri de omurgaya yayılım göstererek sırt ağrısı yapabilirler özellikle gece uykudan uyandıran ağrı olması ve istirahat ile geçmemesi önemli özelliklerindendir. Ateş, kilo kaybı ve halsizlik gibi belirtiler de eşlik edebilir.
Sırt ağrısının tedavisi nedir?
Sırt ağrısı tedavisi tanıya yani ağrının kaynağına göre değişir. Yapılacak ayrıntılı hikâye ve muayene sonrası ve gerekirse tetkik sonrası tanı koyulup tedavi planlanmalıdır.
Yazının başında da belirtildiği gibi çoğu sırt ağrısının kaynağı kastır. Özellikle masa başı çalışanlar risk altındadır. Fiziksel aktivite de eksikse risk daha da artmaktadır. Böyle durumlarda ergonomi kurallarına uymak önemlidir. Bel boşluğunu dolduracak şekilde sandalyeler tercih edilmelidir. Bilgisayar ekranı göz hizasına yerleştirilmelidir. 1 saatten uzun masa başında oturulmamalı arada kalkarak 2-3 dakikalık küçük molalar verilmelidir. Spor yapmamak sırt ve karın kaslarının zayıflamasına neden olur. Kısa süreli düzenli spor yapmak gerekir. Tüm hafta işte ve evde hareketsiz bir hayat geçirip hafta sonu bir gün aşırı spor yapmak da yaralanma riskini arttırır. Egzersiz ve ergonomi kurallarını ek olarak ağrı kesici, kas gevşetici ilaçlar da önerilebilir. Bunlara rağmen sırt ağrısı daha da artar ve günlük yaşam aktivitelerini zorlar hale gelirse cihazla fizik tedavi, manuel terapi gibi elle fizik tedavi, nöral terapi, kuru iğne, akupunktur, kinesiobant, proloterapi, prp, şok dalga tedavisi ve ozon tedavisi gibi tedaviler yapılabilir.