Tüp Bebek Tedavisi Nedir?

Ankara’da bulunan kliğimizde tüp bebek tedavisi normal yollarla gebe kalamayan hastalara uygulanan bir tedavi yöntemidir. Tüp bebek diğer adıyla invitro fertilizasyon anne adayında oluşturulan yumurtaların toplanması, baba adayından alınan sperm örneğinin laboratuvar ortamında birleştirilip oluşan embriyonun anne adayına verilmesi ile gerçekleştirilen bir işlemdir. Tüp bebek öncesinde aşılama yapılan veya yumurtalıkları uyarılan hastalarda belli aralıklarla yumurta takibi yapılır ve yumurta istenen boyuta geldiğinde çatlatma iğnesi verilerek ilişki önerisi, aşılama yapılacaksa hazırlanan spermler rahim içine bırakılır. Tüp bebekte ise çatlatma iğnesi uygulandıktan 35-36 saat sonra özel iğnelerle yumurtalar toplanır. Toplanan yumurtalar eşten alınan spermlerle laboratuvar ortamında döllenmesi sağlanarak embriyo şeklinde rahim içine uygulanır.

Haber sitelerinde çıkan konu videosu için tıklayınız

OPU dediğimiz yumurta toplama işlemi genel anestezi veya lokal anestezi altında yapılabilir. Alınan yumurtalar spermlerle karşılaştırılarak önce zigot sonra embriyo oluşumu sağlanır. Bu olaya invitro fertilizasyon (IVF) denir. Fakat ciddi sperm problemi olan hastalarda spermin yumurta içine bizim tarafımızdan verilmesi gerekir. Bu yönteme de mikroenjeksiyon denilir.

Ankara’da Tüp bebek tedavisi için Dr. Soytürk’e başvuran çiftlerin oranı tüm çiftlere oranlarsak % 15 sıklıkta karşımıza gelir. Kısırlık tedavisi için başvuran hastaların psikolojisi, kısırlık tedavi süreci, maliyeti birlikte ele alınmalıdır. Tüp bebek tedavisi bazen 1 yıl beklemeye gerek kalmadan başlanmalıdır. Bu kısırlık nedenleri erkekte semen analizinde hiç sperm tespit edilmemesi, kanallarda tıkanıklık olduğunun bilinmesi, kadın yaşının 35 üzerinde olması, yumurtlama problemi olması, Tüplerde iki taraflı tıkanıklık varlığı gibi durumlardır.

Tüp Bebek Tedavisi Ankara

Ankara’da Kısırlık tedavisi bu konuda tecrübeli kadın doğum uzmanları tarafından yönetilmelidir. Kısırlık ve tüp bebek uzmanı kadın hastalıkları ve doğum uzmanlığı arkasından yapılan 6 aylık bir eğitim süreci sonrası alınan sertifikasyon ile kazanılır. Kısırlık ve tüp bebek konusunda deneyim çok önemlidir. Kısırlık ve tüp bebek tedavi süreci multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Kısırlık şikâyeti ile kliniğe başvuran hastalarda ilk testler yapılıp erkek kısırlığı tespit edilirse bu konuda çalışan bir üroloğa yönlendirilmelidir. Çiftin psikolojisi, beslenme düzeni, alışkanlıkları öğrenilmeli gerekirse tüp bebek tedavisi öncesi psikolog ve diyetisyenle görüşmesi sağlanmalıdır.

Tüp bebek tedavisi için kısırlık değerlendirmesi nasıl yapılır?

Çocuk isteği ve kısırlık problemi ile Ankara’da kliniğimize başvuran hastaların tüp bebek tedavi planı öncelikle çiftin ayrıntılı öyküsü alınarak başlanır. Bu öyküde şu an veya daha önce geçirdiği hastalıklar, uygulanan tedaviler, kısırlık süresi bunun için yapılan testler ve uygulanan tedaviler, sigara ve alkol gibi alışkanlıkları, beslenme ve yaşam tarzı sorgulanmalıdır. Ayrıca aile üyelerinde kısırlık sorunu yaşayan tüp bebek tedavisi uygulananların olup olmaması da önemlidir.

İlk değerlendirme kadının jinekolojik muayenesi, erkeğinde ürolog tarafından muayenesi yapıldıktan sonra bazı laboratuar incelemelerini kapsar. Bu kadınlar için bazı hormon testleri ve HSG ile tüplerin değerlendirilmesi, erkek için semen analizidir.

Kadınlarda yapılan hormon testleri adetin 3. Günü E2, FSH, LH, TSH, prolaktin, adetin 21-24. Günlerinde yumurtlamayı gösteren progesteron ilk kan testleridir. Hastanın over rezervini gösteren ve adetin herhangi bir gününde yapılabilen AMH testide gerekli hastalarda yapılmalı.

AMH tüp bebek tedavisinde kullanılacak ilaç dozu, elde edilecek yumurta sayısı gibi konularda bilgi verir. Hasta yaşı ile azalır. Optimal AMH düzeyi 2-4 aralığıdır. Düşük deperler azalmış over rezervini, yüksek değerler polikistik over sendromu gibi aşırı over cevabını gösterir.

AMH değerine göre doğurganlık oranı:

  • Doğurganlık oranı: AMH düzeyi ng/ml
  • Aşırı cevap: 6.8 üzeri
  • Optimal doğurganlık: 4 – 6.8
  • Yeterli doğurganlık: 2.2 – 4
  • Düşük doğurganlık: 0.3 – 2.2
  • Çok düşük: 0- 0. 3

HSG ilaçlı rahim filmi nedir? nasıl çekilir?

HSG (ilaçlı rahim filmi) kısırlık şikâyeti ile başvuran ve tüp bebek tedavisine karar verdiğimiz hastalarda tüplerin açıklığını değerlendirmek için ilk yapmamız gereken testlerdendir. Tüplerin açıklık durumuna göre kısırlık tedavisinde ne yapılacağına karar verilir.

HSG filmi hastalar arasında çok ağrılı bir işlem olduğu düşünülerek korkulur. Fakat ilaçlı rahim filmi normal jinekolojik muayenesi olabilen bir kadının yaptırabileceği kolay ve kısa bir işlemdir. HSG filmi öncesi hasta normal muayene gibi hazırlanır. Rahim ağzından ince bir kataterle girilerek içeri radyoopak madde verilir. Bu aşamalar ağrısızdır. Radyoopak madde tüpler açıksa karın iç zarına temas eder. Bu esnada hasta kasıkta ufak bir rahatsızlık hisseder. Bu iyiye işarettir. Tüpler açıktır. Bu işlem sırasında floroskopi ile film çekilerek rahim içi ve tüpler görüntülenir.

HSG çekiminde bazen ilacın çok hızlı verilmesi tüplerde kasılma yaparak kapalı gibi gözükmesine, enjektörde hava kabarcığı varsa rahim içinde polip, miyom gibi görünmesine neden olabilir.

İlaçlı rahim filmi ne zaman çekilir?

İlaçlı rahim filmi adet bitiminde ve yumurtlamadan önce çekilir.  Bunun sebebi hastanın gebe olmadığından emin olmak içindir. Bu nedenle hastalar adet hemen bitiminde randevu verilerek film çekilmelidir.

Tüp bebek tedavisi kimlere uygulanır?

  • Tüp bebek kısırlık tanısı konmuş ve yumurtalıkları uyarma tedavisi ve 2-3 kez aşılama uygulanmış ve başarısız olmuş hastalarda.
  • Kadında her iki tüp tıkalı ise; kısırlık şikâyeti ile başvuran hastalara rutin HSG (ilaçlı rahim filmi) çekilir. Bu film ile her iki tüp ve rahim yapısı değerlendirilir.
  • Yumurtalık rezervinin azaldığı hastalar. Bunlar ultrason, adette hormon ve AMH gibi testler ile tespit edilebilir.
  • Genetik problemi olan çiftlerde
  • Açıklanamayan infertilite durumunda
  • Ciddi semen parametrelerinde bozulma varsa. Bunlar;

– Sayı 20 milyon üstü ilişki 5-20 milyon arası aşılama tedavisi 3-5 milyon IVF 1 milyon altında ise ICSI.
– a+b hareket 30 üzeri ilişki ve aşılama 30-5 arası IVF hareket yok ise ICSI.
– Normal morfoloji 14 üzeri ilişki ve aşılama 5-14 arası IVF 4 altında ise ICSI.

Tüp bebek tedavisi süreci nasıldır?

Tüp Bebek Aşamalar; Ankara’da bulunan kliniğimizde, tüp bebek tedavisine başlamadan önce çifte tedavi süreci, tüp bebek başarısı, kullanılan ilaçlar, maliyet ile ilgili yeterli bilgi verilmeli. Varsa soruları, endişeleri gidermeye yönelik gerekli açıklamalar ve gerekiyorsa psikolojik danışmanlık verilebilir.

Kısırlık sebebi ile gelen tüp bebek aşamasına geçeceğimiz hastalarımızda önceki tekrarlayan başarısız uygulamaları varsa nöral terapi, akupunktur, prokain baz infüzyonu gibi alternatif tedaviler başarı oranını artırmaktadır.

Yumurtalıkları uyarma tedavisi daha önce aşılama ve ilaç tedavisi gibi, yumurta takibi de benzer ama daha sık yapılır. Çatlatma iğnesi ardından 36. Saatte OPU dediğimiz yumurta toplama işlemi yapılır. Yumurta toplama genel anestezi altında yapılır. Hasta işlem öncesi uyur, işlemden sonra uyandırılır. Bu nedenle yumurta toplama işleminde hiç ağrı hissetmez. Sonrasında kasık ağrısı minimal olabilir.

Oluşan embriyoların durumuna göre transfer işlemi 3 veya 5. Gün yapılır. Tüp bebek tedavisinde embriyo transferi ağrısız acısız bir işlemdir. Hastanın bu işlem sırasında mesanesinin dolu olması gerekir.

Tüp bebek tedavi aşamaları nelerdir?

  • Hastanın ön değerlendirilmesi ve uygulanacak tedavi protokolüne karar verilmesini kapsar.
  • Hastaya yumurtalıkları uyarmak ve çok sayıda follikül oluşturmak için gonadotropin dediğimiz iğneler başlanır.
  • Yumurtalar istediğimiz boyuta geldiğinde çatlatma iğnesi uygulanır. 35-36 saat sonra OPU dediğimiz işlemle yumurtalar toplanır.
  • Toplanan yumurtalar spermlerle uygun ortamda bir araya getirilerek invitro fertilizasyon (laboratuar ortamında döllenme) sağlanır.
  • Laboratuar ortamında tutulan embriyolar 3. Veya 5. Gün rahim içine transfer edilir.

Tüp bebek başarısını etkileyen faktörler nelerdir?

  • Kısırlık süresinin uzun olması,
  • Kısırlık nedeni,
  • Uygulanan tedavi şekli,
  • Yumurta rezervini ve kalitesini olumsuz etkileyen anne yaşı, geçirilen ameliyat gibi,
  • Sperm kalitesinin olumsuz olması,
  • Embriyonun rahime tutunmasını olumsuz etkileyen, polip, miyom, yapışıklık, endometriozis, hidrosalpinks varlığı,
  • Embriyo laboratuar başarısı,
  • Embriyo transferi sırasında yaşanan olumsuzluklar.

Tüp bebek tedavisinin riskleri nelerdir?

  1. Kullanılan ilaçlara bağlı riskler: Baş ağrısı, kasık ağrısı, karında şişkinlik, sıcak basması ve özellikle polikistik over sendromu olan hastalarda OHSS dediğimiz yumurtalıkların aşırı uyarılma durumu olabilir.
  2. Yumurta toplama işlemine bağlı riskler: Yumurta toplama işlemi genelde sedasyon şeklinde anestezi altında ultrason eşliğinde yapılır. İşleme bağlı pelvik enfeksiyon, kanama, barsak ve mesane delinmesi gibi riskleri olabilir.
  3. Verilen embriyo sayısı arttıkça çoğul gebelik oranı da artar.
  4. tüp bebek ile gebelik oluştuysa düşük riski anne yaşıyla paralel artar. Dış gebelik riski doğal yolla oluşan gebeliklerlerle hemen hemen aynı oranda görülür.

Tüp bebek tedavi başarı oranları nasıldır?

Tüp bebek başarısı genelde iyi merkezlerde benzer oranlardadır.  Başarıyı etkileyen pek çok faktör vardır. Yaşam tarzı, infertilite süresi, infertilite sebebi gibi. Tüp bebek başarısını etkileyen en önemli parametre anne yaşıdır.  Anne yaşına göre başarıyı oranlarsak;

  • Anne yaşı 35 yaş altında ise %50,
  • Anne yaşı 35-37 ise %40,
  • Anne yaşı 38-40 ise %30,
  • Anne yaşı 40 yaş üstü ise %20 gibi yaklaşık sonuçlar çıkar.

Tüp Bebek Tedavisi


Op. Dr. Ümmügülsüm SOYTÜRK

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı

SİZDEN GELENLER
RANDEVU TALEBİ